ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Υποδομή/Infrastructure

Για την εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα του ΔΠΜΣ θα χρησιμοποιηθεί η υλικοτεχνική υποδομή των συνεργαζομένων στο ΔΠΜΣ Τομέων και Εργαστηρίων του ΕΚΠΑ όπως και των Ινστιτούτων του ΕΛΚΕΘΕ η οποία περιγράφεται αναλυτικά :

TMHMA ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

TOMEAΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

A. Δύο αίθουσες που περιλαμβάνουν: 32 θέσεις ιζηματολογικού εργαστηρίου πλήρως εξοπλισμένες, σειρές κοσκίνων για μηχανική ανάλυση ιζημάτων, δύο δονητές, δύο ξηραντήρες, δύο ζυγούς ακριβείας, εξοπλισμός για υδραυλική ανάλυση λεπτόκοκκων ιζημάτων (ογκομετρικά-πυκνόμετρα), εξοπλισμός για προσδιορισμό ορίων Atterberg.

Β. Εργαστήριο ανάλυσης ιζημάτων που περιλαμβάνει: Διαφορική θερμική ανάλυση, μαγνητικό διαχωριστή, όργανο μέτρησης κοκκομετρίας ακτίνων Χ, 3 σειρές οργάνων κοκκομετρίας χονδρόκοκκων της FRITCH,

Γ. Εξοπλισμός πεδίου: Δειγματολήπτης επιφανειακών ιζημάτων βυθού, Πυρηνολήπτης βυθού (μέχρι 2 μέτρα), Παλιρροιογράφος, Γεωτρύπανο πυρηνολήπτης χέρσου (10 μέτρα), Δειγματολήπτες ύδατος (Nansen), Αναστρεφόμενα θερμόμετρα, καταδυτικές συσκευές, Ρευματόμετρο με μέτρηση θερμοκρασίας (αυτόνομο), Υποβρύχια φωτογραφική μηχανή, Ηχοβολιστικό, Όργανο διασκόπησης πυθμένα Chirp-Datasonics-CAP-6600 διπλής συχνότητας 2-7kHz και 10-23 kHz με τορπίλη TTV-190.

Ε. Άλλος εξοπλισμός: Όργανο διασκόπησης μαγνητικής επιδεκτικότητας πυρήνων BARTINGTON, λογισμικό και σταθμός εργασίας DATASONICS ακουστικής στρωματογραφίας, στοιχειακός αναλυτής FISSONS-CHNS-O, πιππέτες Andressen, 4 συσκευές υπερήχων.

ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

• Αίθουσα διδασκαλίας/εργαστηριακών ασκήσεων, εξοπλισμένη με Η/Υ και σύνδεση δικτύου
• Ηλεκτρονικό μικροσκόπιο JeolJSM 6360 SEM και μικροαναλυτής WDS Microprobe
• Πυκνόμετρο Ηλίου (Η)
• Ψηφιακός αναλυτής C, H, Nκαι S
• Φορητά GPS
• 5 stereo zoom διοφθάλμια μικροσκόπια
• 6 πολωτικά μικροσκόπια διερχομένου φωτός
• 30 στερεοσκόπια (πχ. LeicaMZ6, LeicaMZ75 LeicaDMLP, ZeissDSP)
• Μαγνητόμετρο Κεσίου (Cs)
• Σπινθηριστής σεισμικής ανάκλασης Sparker
• Ισομετρικό πλευρικό ηχοβολιστής (ηχητικά κύματα υπερήχων)
• Τομογράφος Chirp (διασκόπηση μέχρι βάθος 50-60 μέτρα σε χαλαρά ιζήματα πυθμένα)
• Πολυδεσμικό βυθόμετρο “Multibeam”
• Ποροσίμετρο ξηράς φάσης
• Όργανο μέτρησης κοκκομετρίας ακτίνων Χ
• Πλήρως εξοπλισμένο παρασκευαστήριο για την απαιτούμενη χημική επεξεργασία και παρασκευή των μικροπαλαιοντολογικών δειγμάτων. Απαγωγός, φυγόκεντρος, λουτρό υπερήχων, θερμό-ξηρό λουτρό, αναμείκτης vortex, αντλία κενού, κόσκινα διαφόρων διαμέτρων, ζυγός ακριβείας, μαγνητικός διαχωριστής, φούρνος, κονιοποιητής πετρωμάτων
• Εργαστηριακή μονάδα κατασκευής λεπτοτομών συνεκτικών πετρωμάτων για τη μικροσκοπική παρατήρηση και μελέτη των περιεχομένων μικροαπολιθωμάτων και των λιθοφάσεων
• Εξοπλισμός πεδίου για δειγματοληψία αρτίγονων θαλάσσιων μικροοργανισμών. Πολύμετρο μέτρησης θαλάσσιων παραμέτρων, συσκευή μέτρησης CO2 στο πεδίο, Van-Veengrabber, Hydro-Bios oceanographic bottles, συσκευή φιλτραρίσματος Whatman
• Δειγματολήπτες βυθού με ηχοβολιστικό, λογισμικό ακουστικής στρωματογραφίας πυρήνων, Δονητικός πυρηνολήπτης μεγάλου βάθους, εκπαιδευτικό λογισμικό, βιβλία, περιοδικά, βιντεοκασέτες με εκπαιδευτικό υλικό, διαφάνειες και μόνιμα παρασκευάσματα.

ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΤΟΜΕΑΣ ΙΙΙ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Αίθουσες - Εργαστήρια

• Εργαστηριακές αίθουσες με 48 θέσεις εργασίας, επιφάνειας 200 m2
• 4 αίθουσες ειδικά σχεδιασμένες για αναλυτικούς προσδιορισμούς και εγκατάσταση κατάλληλου εξοπλισμού επιφάνειας > 200 m2
• Γραφεία για το μόνιμο προσωπικού και τους μεταπτυχιακούς φοιτητές
• Αποθηκευτικοί χώροι
• Θάλαμος θετικής πίεσης «Clean room»
• Αίθουσα διδασκαλίας (48 θέσεων, με προβολές οροφής)

Επιστημονικός εξοπλισμός

• Φασματόμετρο μάζας επαγωγικά συζευγμένου πλάσματος (ICP-MS THERMO SCIENTIFIC).
• Φασματομετρο Ατομικής Απορρόφησης με φλόγα (VARIAN, SpectrAA-200).
• Γεννήτρια υδριδίων για προσδιορισμό υδραργύρου και αρσενικού (συμπληρωματικό του VARIAN, SpectrAA-200).
• Φασματομετρο Ατομικής Απορρόφησης με φούρνο γραφίτη (VARIAN, SpectrAA-640Z).
• Ηλεκτροχημικός αναλυτής/πολαρογραφος (ECOCHEMIE μ-AUTOLAB).
• Αναλυτές Ολικού Υδραργύρου και Μέθυλ-Υδραργύρου με Ατομική Φασματοσκοπία Φθορισμού Ψυχρών Ατμών
• Σύστημα επιτόπιου προσδιορισμού ροών υδραργύρου στη διεπιφάνεια νερού αέρα (DGM)
• Υγρός χρωματογράφος υψηλής απόδοσης – HPLC (WATERS 600 CONTROLLER)
• Αναλυτής οργανικού άνθρακα (SHIMADZU TOC-5000A)
• Φορητός αναλυτής αλατότητας, αγωγιμότητας, pH (YELLOW SPRINGS INSTRUMENTS, MODEL 63).
• Φορητός αναλυτής διαλυμένου οξυγόνου (YELLOW SPRINGS INSTRUMENTS, MODEL 550).
• Σύστημα χώνευσης με μικροκύματα (CEM MARS-5X).
• Φασματοφωτόμετρο UV/VIS (VARIAN, Cary-1E).
• Δειγματολήπτες νερού (ΗYDRO BIOS, Go Flo)
• Δειγματολήπτες ιζημάτων (MAKERETH, Ekman, Van Veen )
• Λυοφιλιωτής (LABCONCO)
• Συστήματα μέτρησης μαγνητικών παραμέτρων (Molspin pulse magnetizer, Anhysteretic magnetizer, Bartington Magnetic Susceptibility Meter, Fluxgate magnetometer Minispin).
• 2 Φασματοφωτόμετρα άσκησης προπτυχιακών φοιτητών
• Σύστημα παραγωγής υπερκάθαρου νερού (MILLIPORE MILLI-RO, MILLI-Q Academic).
• Αγωγιμόμετρο εργαστηρίου (Radiometer)
• Πεχάμετρα εργαστηρίου (Jenway και Orion)
• Αναλυτικός ζυγός (4 δεκαδικών)
• Ζυγός ακριβείας (3 δεκαδικών)

ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΤΟΜΕΑΣ ΖΩΟΛΟΓΙΑΣ - ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

Α. Πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο χημικών αναλύσεων νερού και ιζήματος.

Αναλυτής άνθρακα, διηθητική συσκευή, φασματοφωτόμετρο, ηλεκτρονικός μικροζυγός Mettler M3, ηλεκτρικός ζυγός (0,001 g), ζυγοί Sartorius (0,0001 g), ξηραντήρας, αποτεφρωτήρας (κλίβανος), μικροθερμιδόμετρο, καταψύκτες, ψυγεία, θάλαμοι σταθερής θερμοκρασίας, κλίβανοι, ηλεκτροφορητές, φυγόκεντρος, υδατόλουτρο, θερμαντική πλάκα, μαγνητικοί αναδευτήρες, λυοφιλητής, σειρά κοσκίνων για μηχανική ανάλυση ιζημάτων, δονητής, ιχθυόμετρα, συσκευή παραγωγής υπερήχων.

Β. Πλήρες εξοπλισμένο εργαστήριο μικροσκοπίας

Διοφθάλμια, μικροσκόπια wild, στερεομικροσκόπια, μικροσκόπιο φθορισμού, ανάστροφο πλαγκτονικό μικροσκόπιο, μικροσκόπιο συνδεδεμένο με υπολογιστή και οθόνη για ανάλυση εικόνας με τη χρήση ειδικού λογισμικού πακέτου και φωτογραφικής μηχανής, δειγματολήπτης μειοβένθους.

Γ. Εξοπλισμός πεδίου

Δίχτυα WP-2, ροόμετρα Hydrobios, βαθυγράφος YANAGI GAMGE εύρους 0-250 μέτρα, φορητοί μετρητές CTD, σαλινόμετρο, οξυγονόμετρο, δειγματολήπτης βυθού Van Veen (0,1m2), δειγματολήπτες νερού Limnos εφοδιασμένοι με θερμόμετρα, δίσκος Secchi, κόσκινα, σύστημα προσδιορισμού θέσης (GPS), καταδυτική εξάρτηση δύο ατόμων.

Δ.Άλλος εξοπλισμός

Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και πακέτα λογισμικού, δύο φορητοί υπολογιστές, data video projector, φωτογραφική κάμερα, λογισμικό για ναυτικούς χάρτες, βιβλία, περιοδικά, CD με εκπαιδευτικό υλικό, βιντεοκασέτες με εκπαιδευτικό υλικό, διαφάνειες, μόνιμα παρασκευάσματα, εκπαιδευτικό λογισμικό, λογισμικό για εφαρμογή στην μικροσκοπία, εξοπλισμός ενυδρείων.

ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΗΣ

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑ

• Φωτονικά μικροσκόπια (φοιτητικά και ερευνητικά)
• Ανάστροφα μικροσκόπια (για την ποσοτική μέτρηση του πλαγκτού κα)
• Στερεοσκόπια (φοιτητικά και ερυνητικά)
• Ηλεκτρονικό Μικροκόπιο Σάρωσης

ΟΡΓΑΝΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΝΕΡΟΥ

(εγκατεστημένα στο Χημείο του Τομέα)

ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΑΒΙΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΟ (φορητά) ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

πχ φωτόμετρα, πεχάμετρα κλπ

ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΜΙΚΡΟΦΥΚΩΝ

με όλον τον απαραίτητο εξοπλισμό (θαλάμους καλλιεργειών, μονάδες απομόνωσης,

ημιπιλοτικές και πειραματικές εγκαταστάσεις κλπ)

ΜΟΝΑΔΑ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ

για την πλήρη ταξινομική διερεύνηση των υδρόβιων οργανισμών

ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ- ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑΣ / ΟΜΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

A. Εξοπλισμός σε όργανα μετρήσεων πεδίου:

• Sea Level Recorders (Aandera SCR),
• Current Meter Recorders (Aandera CMR),
• Φορητό CTD, Thermistor Chain (Aandera).

Β. Εξοπλισμός σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και πακέτα λογισμικού

• Περιστρεφόμενη τράπεζα με ρυθμιζόμενη ταχύτητα περιστροφής,
• Δοχεία plexiglass διάφορων σχημάτων και μεγεθών,
• Προσομοίωση σε σχηματικές λεκάνες βασικών φαινομένων της θαλάσσια κυκλοφορίας,
• Workstation Unix για επιδείξεις αριθμητικών μοντέλων,
• Data video projector για workstation.
• Η ομάδα Φυσικής Ωκεανογραφίας και Αριθμητικών Μοντέλων παρέχει πρόγνωση θαλάσσιας κυκλοφορίας στην Ανατολική Μεσόγειο με χρήση του επιχειρησιακού συστήματος ALERMO (Aegean Levantine Eddy Resolving Model).Συζευγμένο με το ALERMO και εφοδιασμένο με εφαρμογή πρόγνωσης διασποράς πετρελαιοκηλίδων, χρησιμοποιείται το πολύ υψηλής ανάλυσης σύστημα πρόγνωσης για το Βόρειο Αιγαίο ( North Aegean). Το επιχειρησιακό σύστημα ALERMO είναι τμήμα του Mediterranean Oceanography Network for the Global Ocean Observing System (MONGOOS), το οποίο παρέχει μεγάλο αριθμό θαλάσσιων επιχειρησιακών προιόντων (παρατήρησης και πρόγνωσης).
• Η ερευνητική ομάδα παρέχει πρόγνωση κυματισμού 60-ωρών με το σύστημα πρόγνωσης θαλάσσιου κυματισμού TRITON, το οποίο περιλαμβάνει δεκαπέντε αριθμητικά μοντέλα θαλάσσιου κυματισμού, με αυξανόμενη διακριτική ικανότητα (από παγκόσμια κλίμακα έως παράκτια κλίμακα), με επίκεντρο τις Ελληνικές θάλασσες.
• Με στόχο την παρακολούθηση-πρόγνωση πιθανής διασποράς πετρελαιοκηλίδων στην περιοχή του Βορείου Αιγαίου (περιοχή αυξημένης ναυσιπλοΐας και του τερματικού σταθμού Bourgas-Αλεξανδρούπολης), αναπτύχθηκε το σύστημα ΔΙΑΥΛΟΣ, το οποίο παρέχει διαδραστικό εργαλείο πρόγνωσης/παρακολούθησης διασποράς πετρελαιοκηλίδων (και ατμοσφαιρικών-θαλάσσιων συνθηκών της περιοχής

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

Το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στεγάζεται στο κτιριακό συγκρότημα «ΤΡΙΤΩΝ» που βρίσκεται στο 47ο χιλ. της λεωφόρου Αθηνών-Σουνίου, στην περιοχή Μαύρο Λιθάρι της Αναβύσσου. Το τριώροφο κτίριο συνολικού εμβαδού 6.500 τ.μ. είναι κτισμένο μέσα σε έκταση 15 στρεμμάτων και περιλαμβάνει 34 εργαστηριακούς χώρους πλήρως εξοπλισμένους, 65 χώρους γραφείων, πληρέστατη βιβλιοθήκη, μεγάλη αίθουσα συνεδρίων 200 ατόμων, που διαθέτει υπερσύγχρονο οπτικοακουστικό εξοπλισμό και δυνατότητα τηλεδιάσκεψης, δύο μικρότερες αίθουσες συναντήσεων 30-40 ατόμων και σύγχρονο κέντρο πληροφορικής που υποστηρίζει όλες τις νεώτερες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών.

Η βιβλιοθήκη του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., μοναδική στην Ελλάδα για τις θαλάσσιες επιστήμες, λειτουργεί στο κτίριο «ΤΡΙΤΩΝ» ως ένα σύγχρονο κέντρο πληροφόρησης καλύπτοντας όλα τα θέματα που σχετίζονται με το θαλάσσιο περιβάλλον και παρέχει τρέχουσα και αναδρομική ενημέρωση στους επιστήμονες του κέντρου και τους εξωτερικούς χρήστες.

Στο ΕΛΚΕΘΕ ανήκουν και τα δύο Ωκεανογραφικά Ελληνικά Πλοία ‘’ΑΙΓΑΙΟ’’ και ‘’ΦΙΛΙΑ’’

Το Ω/Κ «ΑΙΓΑΙΟ» είναι ερευνητικό πλοίο πολλαπλών χρήσεων και μπορεί να αναλάβει και να φέρει σε πέρας όλων των ειδών τις ερευνητικές εργασίες, όπως Φυσική Ωκεανογραφία, Βιολογική Ωκεανογραφία και Υδροβιολογία, Χημική Ωκεανογραφία, Υποθαλάσσια Γεωλογία και Γεωφυσική καθώς και τεχνικές εργασίες.

Το Ερευνητικό Αλιευτικό πλοίο «ΦΙΛΙΑ» είναι ερευνητικό πλοίο πολλαπλών χρήσεων με έμφαση στην πειραματική αλιεία. Λόγω μεγέθους είναι πολύ ευέλικτο και εκτός από την ανοικτή θάλασσα είναι ιδανικό για έρευνα στα παράκτια και τα αβαθή.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

Το επιστημονικό αντικείμενο του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας είναι η καταγραφή, η διεπιστημονική μελέτη και η διαχρονική παρακολούθηση των φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών διεργασιών που διέπουν την δομή, την λειτουργία και την εξέλιξη των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων και της υποθαλάσσιας γεώσφαιρας. Tο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας μελετά την δυναμική των θαλάσσιων μαζών, τις κλιματικές διακυμάνσεις, τούς βιογεωχημικούς κύκλους, τα τροφικά πλέγματα, τη βιοποικιλότητα και την αλληλεπίδρασή τους. Διερευνά τους υποθαλάσσιους ενεργειακούς πόρους και γεωκινδύνους, τις ανθρωπογενείς επιδράσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον και υλοποιεί δράσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης. Δραστηριοποιείται στους τομείς της επιχειρησιακής ωκεανογραφίας, της “θαλάσσιας ενέργειας” και της υποθαλάσσιας γεωαρχαιολογίας. Οργανώνει και διαχειρίζεται ολοκληρωμένα θαλάσσια παρατηρητήρια και αναπτύσσει την θαλάσσια τεχνολογία. Οι επιμέρους δραστηριότητες του Ι.Ω. αφορούν στην έρευνα, την παραγωγή «χρήσιμης» γνώσης σε τελικούς χρήστες στα πλαίσια της “γαλάζιας ανάπτυξης”, την τεχνολογία, την εκπαίδευση και της κοινωνικής προσφοράς-ενημέρωση κοινού.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ

Το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων (ΙΘΑΒΙΠΕΥ) είναι ένα ερευνητικό Ινστιτούτο που εστιάζει τις δραστηριότητες του στους τομείς της αλιείας και των εσωτερικών υδάτων. Το ΙΘΑΒΙΠΕΥ κατέχει ηγετική θέση σε αυτούς τους τομείς στην Ελλάδα, με σημαντική δραστηριότητα και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, αλλά και της Ευρώπης γενικότερα. Κατά την τελευταία εξωτερική αξιολόγηση απέσπασε τον τίτλο του Κέντρου Αριστείας Αλιείας, Παράκτιας Ζώνης και Διαχείρισης Εσωτερικών Υδάτων.

Το ΙΘΑΒΙΠΕΥ συμβάλλει καίρια στην αλιευτική έρευνα που διεξάγεται στη Μεσόγειο, καθώς συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Αλιείας, καθώς και στα μεγάλα έργα δικτύων ERANET Marifish, EUROCEAN και COFASP, ενώ έχει ενεργή συμμετοχή και πρωταγωνιστικό ρόλο και σε Διεθνείς Οργανισμούς που ασχολούνται με τη διαχείριση των θαλάσσιων βιολογικών πόρων. Επιστήμονες του Ινστιτούτου πρωτοπορούν στην ανάπτυξη εργαλείων εκτίμησης της ποιότητας των ποτάμιων και υγροτοπικών οικοσυστημάτων και συμμετέχουν σε πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και ερευνητικά προγράμματα τα οποία αποσκοπούν στην ανάπτυξη μεθοδολογιών οικολογικής αξιολόγησης, αλλά και ορθών πρακτικών περιβαλλοντικής διαχείρισης και αποκατάστασης.